Του Γιώργου Αυτιά, Ευρωβουλευτή της Νέας Δημοκρατίας
Η Τουρκία έχει δεχθεί τέσσερις καίριες ήττες μέσα σε μόλις τρεις μήνες — γεγονός που προκαλεί αμηχανία και έντονη κριτική στα τουρκικά μέσα ενημέρωσης. Οι εξελίξεις αυτές δεν είναι απλώς συγκυριακές, αλλά αποτυπώνουν τη σταθερή ισχύ της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, την προσήλωσή της στο Διεθνές Δίκαιο και τη στρατηγική της παρουσία στα διεθνή φόρα.
1η ήττα: Το SAFE και το «όχι» της Ευρώπης
Η Άγκυρα δέχθηκε ηχηρό χαστούκι από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία απέρριψε το αίτημά της να συμμετάσχει στο πρόγραμμα ευρωπαϊκής χρηματοδότησης άμυνας (SAFE). Η Ελλάδα άσκησε αποφασιστικό ρόλο, επισημαίνοντας ότι μια χώρα που διατηρεί casus belli απέναντι σε κράτος-μέλος της Ε.Ε. δεν μπορεί να συμμετέχει σε ευρωπαϊκά αμυντικά προγράμματα. Για να εισέλθει η Τουρκία στο SAFE, θα πρέπει να άρει την απειλή πολέμου κατά της Ελλάδας και να σταματήσει την αμφισβήτηση των ελληνικών νησιών μέσω της θεωρίας των «γκρίζων ζωνών».
2η ήττα: Το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο
Οι αμερικανικές έρευνες νοτίως της Κρήτης απέδειξαν την πλήρη αποτυχία της Τουρκίας να επιβάλει το ανυπόστατο Τουρκολιβυκό Μνημόνιο. Οι ενεργειακές εξελίξεις και η συνέχιση των ερευνών από μεγάλες εταιρείες πάγωσαν στην πράξη τα σχέδια της Άγκυρας, προκαλώντας εσωτερική δυσαρέσκεια και πολιτικό κόστος στην τουρκική κυβέρνηση.
3η ήττα: Το άδοξο ταξίδι στις ΗΠΑ
Το ταξίδι του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις Ηνωμένες Πολιτείες εξελίχθηκε σε πλήρη αποτυχία. Ο Τούρκος πρόεδρος γύρισε με άδεια χέρια, χωρίς κανένα απτό αποτέλεσμα, παρά τις υπερβολικές προσδοκίες και το υψηλό κόστος της επίσκεψης. Οι αμερικανικές πιέσεις για περιορισμό των σχέσεων με τη Ρωσία και η απουσία συμφωνιών επιβεβαίωσαν τη διπλωματική απομόνωση της Άγκυρας.
4η ήττα: Τα Eurofighters και ο πανικός της Άγκυρας
Η τέταρτη ήττα ήρθε με την απόφαση της Τουρκίας να αγοράσει μεταχειρισμένα Eurofighters, παλαιότερης γενιάς, σε υπερβολικά υψηλό κόστος. Η Άγκυρα, που στο παρελθόν είχε απορρίψει αυτά τα αεροσκάφη, επανήλθε τώρα υπό πίεση, χωρίς ουσιαστική εναλλακτική επιλογή.
Η Ελλάδα σταθερά στο πλευρό του Διεθνούς Δικαίου
Η Αθήνα επιμένει σε μια πολιτική αρχών: υπεράσπιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων, σεβασμός του Διεθνούς Δικαίου και ενίσχυση της ειρήνης και της σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο. Μιλά με την Τουρκία, αλλά χωρίς καμία συζήτηση που να αφορά ζητήματα κυριαρχίας.
Ο εκνευρισμός στην Άγκυρα είναι εμφανής. Ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν δήλωσε προσφάτως πως «η ευρωπαϊκή ασφάλεια έχει καταληφθεί από μία ή δύο χώρες, όπως η Ελλάδα», προσπαθώντας να μεταθέσει τις ευθύνες. Όμως η πραγματικότητα είναι απλή: η Ελλάδα έχει ενισχύσει τον ρόλο της ως πυλώνας σταθερότητας και δύναμης αποτροπής στην περιοχή.
Όπως επισημαίνει ο Γιώργος Αυτιάς, «οι Τούρκοι θα πρέπει να αντιληφθούν ότι θα βρίσκουν μπροστά τους την Ελλάδα και το Διεθνές Δίκαιο. Η χώρα μας δεν διστάζει να ασκεί βέτο όπου απαιτείται και να μπλοκάρει κάθε προσπάθεια που στρέφεται κατά των εθνικών μας συμφερόντων».
Η διπλωματική σκακιέρα της Ανατολικής Μεσογείου έχει αλλάξει. Και η Τουρκία, αυτή τη φορά, δεν κρατά τα πιο δυνατά χαρτιά.